Europe House u Bosni i Hercegovini organizuje takmičenje pod nazivom „Trashformers: škole transformišu otpad“ koje poziva osnovne i srednje škole da osmisle i predstave rješenja za smanjenje otpada, vodeći se principima “3R” (eng. “Reduce – Reuse – Recycle”; Smanji – Ponovo koristi – Recikliraj) i principima cirkularne ekonomije.

Ovim takmičenjem pozivamo škole da kreativnim radom učenika, pod rukovodstvom nastavnog osoblja, osmisle i primijene principe cirkularne ekonomije u svojim školama i lokalnim zajednicama, promovišu smanjenje otpada, kao i ponovnu upotrebu i reciklažu materijala i predmeta. Ovo takmičenje je prilika za uključenje učenika u promjene koje će doprinijeti očuvanju okoliša i jačanju održivih praksi korištenja ograničenih materijala i resursa.

Takmičenje je otvoreno za sve osnovne i srednje škole u Bosni i Hercegovini. Svaka škola može prijaviti jedan projekt po razredu ili školskoj sekciji (npr. sekcija za okoliš), s 10 do 25 učenika u jednom timu. Prijave se primaju do 14.05.2025. u 12:00.

Prijave na takmičenje se podnose u formi kratkog video zapisa u trajanju od najviše 180 sekundi, koji kroz sliku i riječ predstavlja projektnu aktivnost na smanjenju otpada, ponovne upotrebe i/ili reciklaže koju su učenici osmislili i primijenili ili planiraju primijeniti u svojim školama i/ili zajednicama.

Projekti mogu obuhvatiti (ali nisu ograničeni na):

• Prenamjena (eng. “upcycling”) školskog i drugog materijala ili namještaja u nove, funkcionalne objekte;
• Organizovanje školskih užina bez otpada od ambalaže i dr. (eng. “zero-waste”);
• Pokretanje izazova „dani bez otpada“ u školi;
• Uspostavljanje sistema za reciklažu u školi ili organizacija kampanje podizanja svijesti;
• Inovacije u cirkularnoj ekonomiji, kao što je ponovna upotreba tekstila ili korištenje biorazgradivih alternativa, i dr.

Kako bi se povećao uticaj smanjenja, ponovnog korištenja i recikliranja otpada, škole se potiču na organizovanje školskih izazova koji mogu uključivati:

• “Dan bez otpada” – Učenici prate izvore otpada i predlažu rješenja za smanjuje otpada od hrane i sl.;
• “Izazov prenamjene” – Preobrazite stari predmet u nešto korisno;
• “Sedmica bez plastike” – Izazovite cijelu školu da se odrekne korištenja jednokratne plastike;
• “3R (smanji – ponovo iskoristi – recikliraj) društveni izazov” koji može uključiti i širu zajednicu, izvan škole, u smanjenje otpada, i dr.

Video zapis kojim je predstavljena 3R projektna aktivnost može koristiti sve forme izražavanja u video produkciji, kao što su:

• Naracija i komentari kojima bi objasnili osnovne informacije o projektnoj aktivnosti;
• Intervjui i izjave koji mogu dati dodatnu dubinu i autentičnost;
• Vizuelni prikaz aktivnosti i/ili proizvoda koji su dio projekta;
• Vizuelni efekti, grafike i animacije kako bi pojasnili složenije informacije i video učinili zanimljivijim; i dr.

Kroz kreativni pristup moguće je kombinovati sliku, zvuk, animaciju, humor i ostalo na bilo koji inovativan način. U procesu produkcije video zapisa učenici će razvijati vještine korištenja videa kao alata za efikasno komuniciranje projektnih ideja i važnih poruka. 

Takmičarski žiri za ocjenu pristiglih prijava će odabrati najviše 12 najboljih prijava i video uradaka koji će biti predstavljeni na Europe House web stranici i otvoreni za glasanje svim građanima, u periodu 19-26.05.2025.

Pet nagrađenih projekata će se birati na sljedeći način:

• Prva tri mjesta će osvojiti projekti s najviše ukupnih bodova, u kojima ocjene žirija donose 60% bodova, a ocjene građana prikupljene tokom javnog glasanja preostalih 40% bodova.
• Posebnu nagradu publike osvojit će projekat sa najviše bodova prikupljenih javnim glasanjem, i s plasmanom ispod tri prvoplasirana projekta u ukupnom zbiru bodova žirija i građana. 
• Nagrada i posebno priznanje žirija dodijelit će se projektu s posebnim kreativnim i inovativnim izražajem, a koji nije među četiri gore navedena nagrađena projekta. 

Pet pobjedničkih školskih ekipa bit će pozvane u Europe House u Sarajevu na događaj koji će se održati 04.06.2025. povodom Evropske zelene sedmice, na kojem će biti upriličeno predstavljanje projekata i dodjela nagrada.

Pet prvoplasiranih ekipa će dobiti jedinstvene nagrade:

• Ekološki izlet za sve članove tima u park prirode udaljen najviše 100 km od mjesta škole, po izboru učenika – članova tima i predstavnika škole, i 
• Vanjske i sobne biljke i elementi zelenog dizajna za školu, po izboru učenika – članova tima i predstavnika škole.

Detalji o nagradama, njihovim vrijednostima, propozicijama takmičenja, načinu prijave i dr. predstavljeni su u Pravilniku takmičenja.

Dodatne informacije i pojašnjenja možete dobiti slanjem upita na email info@europehouse.ba.

Ovaj Pravilnik definiše uslove prijave i učešća na nagradnom takmičenju „Trashformers: škole transformišu otpad“, koje ima za cilj promociju smanjenja otpada i primjene principa cirkularne ekonomije u školama i lokalnim zajednicama.

Tema takmičenja je kreativno predstavljanje rješenja za smanjenje otpada kroz principe 3R (Smanji – Ponovo koristi – Recikliraj; eng. “Reduce – Reuse – Recycle”), uz uključivanje učenika u aktivnosti koje doprinose očuvanju okoliša.

Organizator takmičenja je Europe House u Bosni i Hercegovini, u okviru projekta Informacijska i komunikacijska podrška Delegaciji EU u BiH.

Pravo učešća imaju sve osnovne i srednje škole u Bosni i Hercegovini. Svaka škola može prijaviti jedan projekt po razredu ili školskoj sekciji (npr. sekcija za okoliš). Timovi trebaju imati od 10 do 25 učenika, pod vođstvom nastavnog osoblja.

Prijave se podnose do 14. maja 2025. godine u 12:00 sati, popunjavanjem obrasca za prijavu i dodavanjem video zapisa koji prikazuje projektnu aktivnost vezanu za smanjenje otpada, ponovnu upotrebu i/ili reciklažu. 

Obrazac za prijavu na takmičenje i elektronsko slanje videa se nalaze na sljedećem linku:

Prijava – „Trashformers: škole transformišu otpad“

Prijava se sastoji od popunjene prijave s opisom projektne aktivnosti (do 250 riječi) i video zapisa u trajanju do 180 sekundi, koji može sadržavati naraciju i komentare, intervjue i izjave, vizuelni prikaz aktivnosti i/ili proizvoda, grafike, animacije i vizuelne efekte, prikaz provedenih ili planiranih projektnih aktivnosti na temu smanjenja otpada, prenamjene i reciklaže, i sl.

Video treba zadovoljavati sljedeće tehničke karakteristike:

• Format: MP4, MOV, AVI
• Rezolucija: Minimalno 720p (HD), poželjno 1080p (Full HD)
• Omjer stranica: Standardni (16:9) horizontalni
• Frame rate: 24fps, 30fps ili 60fps
• Zvuk treba biti čist i jasan, bez smetnji i šumova (osim u slučaju upotrebe istih kao posebnih efekata)

Kamere većine novijih pametnih telefona ispunjavaju tražene karakteristike, te se za potrebe ovog takmičenja prihvataju video zapisi snimljeni i obrađeni mobilnim telefonima koji zadovoljavaju navedene standarde.

Prihvatit će se isključivo projekti i video uradci koje su samostalno osmislili i izradili učenici, uz podršku i mentorstvo nastavnog osoblja škole. Nije dozvoljeno uključivanje vanjskih eksperata, profesionalnih producenata, dizajnera ili drugih trećih lica u osmišljavanje, produkciju i realizaciju prijave. Ova odredba ima za cilj osigurati jednakost među učesnicima i potaknuti razvoj kreativnih i praktičnih vještina učenika.

Prilikom izrade video zapisa, učesnici takmičenja dužni su voditi računa o poštivanju autorskih prava. Korištenje zaštićenih muzičkih sadržaja, video klipova, grafika, fotografija i sličnih materijala koji su u vlasništvu trećih strana nije dozvoljeno bez prethodnog pribavljanja odgovarajuće dozvole ili licence. Poželjno je koristiti isključivo autorski materijal ili materijale dostupne pod licencama koje omogućavaju slobodno korištenje (npr. Creative Commons), uz jasno navođenje izvora gdje je to primjenjivo. Organizator zadržava pravo diskvalifikacije prijava koje krše ova pravila.

Pristigle prijave ocjenjuje stručni žiri, a ukupni rezultati se formiraju na osnovu:

• 60% ocjena žirija – na temelju kreativnosti, relevantnosti i inovativnosti prikazane projektne aktivnosti (30%) i kvalitete videa kojim je aktivnost predstavljena (30%)
• 40% ocjena građana – kroz javno glasanje od 19. do 26. maja 2025. godine na web stranici Europe House.

Takmičarski žiri će odabrati najviše 12 najboljih prijava i video uradaka koji će kao finalisti takmičenja biti predstavljeni na Europe House web stranici i otvoreni za glasanje svim građanima.

Svim finalistima takmičenja će na adresu škole biti dostavljena plaketa kojom se odaje priznanje za postignuće u pripremi i realizaciji aktivnosti.

Biće dodijeljeno pet nagrada:

• Tri nagrade za prvoplasirane projekte prema zbiru bodova žirija i građana;
• Nagrada publike za projekat s najviše glasova građana, ali koji nije među prva tri prema zbiru bodova žirija i građana; 
• Posebno priznanje žirija za kreativnost i inovaciju za projekt koji nije među prethodna četiri.

Nagradu za svaki od pet nagrađenih timova je čini:

• Ekološki izlet za sve članove tima u park prirode udaljen najviše 100 km od mjesta škole, po izboru učenika – članova tima i predstavnika škole koji uključuje prijevoz autobusom, okrepljenje za učenike i naknadu za vodiča na terenu, ukupne vrijednosti do 2.000 KM.
• Vanjske i sobne biljke, sadni materijal i/ili elementi zelenog dizajna za školu, po izboru učenika – članova tima i predstavnika škole, u vrijednosti do 500 KM.
• Rok za realizaciju oba dijela nagrade je najkasnije do 30.06.2025. ili alternativno na zahtjev škole do 31.10.2025.

Dobitnici nagrada će biti proglašeni najkasnije 29.05.2025.g.

Dodjela nagrada i prezentacija projekata će se održati 04. juna 2025. godine u Europe House Sarajevo, povodom Evropske zelene sedmice. Europe House će pokriti trošak prijevoza predstavnika pobjedničkih timova na ovaj događaj. Alternativno, za škole i timove čiji predstavnici bi, zbog nastavnih obaveza, mogli biti spriječeni u dolasku na događaj u Europe House, osigurat će se mogućnost učešća putem video linka. 

Organizator zadržava pravo da sve dostavljene video zapise koristi u svrhu promocije takmičenja i održivih praksi, bez dodatne naknade autorima tj. školama i timovima. Prijavom na takmičenje svi učesnici pristaju da Europe House ima pravo da bez finansijske naknade javno predstavi, kopira ili na druge načine koristi prijavljene projekte i video materijale u skladu sa potrebama ovog nagradnog takmičenja.

Organizator ima potpuno pravo da otkaže, povuče i/ili koriguje takmičenje ili bilo koji dio istog. Europe House ima pravo da diskvalifikuje bilo koju prijavu ukoliko smatra da je ista prekršila pravila učešća. Dodatne informacije i pojašnjenja mogu se dobiti slanjem upita na email info@europehouse.ba.

Prijavom na takmičenje, škole i njihovi predstavnici potvrđuju da su pročitali, razumjeli i prihvatili uslove propisane ovim Pravilnikom.

Preuzeto sa: europehouse.ba